คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 6 ว่าด้วย มรดก กีรติ กาญจนรินทร์
คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 6 ว่าด้วย มรดก กีรติ กาญจนรินทร์
ผู้แต่ง : กีรติ กาญจนรินทร์
ปีที่พิมพ์ ครั้งที่ 5 : กุมพาพันธ์ 2566
จำนวนหน้า: 481 หน้า
ขนาด : 18.5x26 ซม. (T)
รูปแบบ : ปกอ่อน
9786164041127
Attorney285
คำนำ
Attorney285
(พิมพ์ครั้งที่ ๕)
ผู้เขียนเป็นผู้บรรยายวิชามรดกที่เนติบัณฑิตยสภาครั้งแรกเมื่อสมัยที่ ๕๑
ครั้งดำรงตำแหน่งผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกาโดยได้รับการอนุเคราะห์และสนับสนุนจาก
ท่านอุดม เฟื่องฟุ้ง ขณะท่านดำรงตำแหน่งรองประธานศาลฎีกา และเลขาธิการเนติบัณฑิตยสภา
นับว่าเป็นพระคุณแก่ผู้เขียนอย่างยิ่ง ต่อมาภายหลังจึงมีคำอธิบายมรดกของผู้เขียน
ปรากฎสู่สาธารณชนตามดำริของเนติบัณฑิตยสภาAttorney285 โดยผู้เขียนอาศัยประสบการณ์จากการ
ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกาซึ่งมีหน้าที่ตรวจร่างคำพิพากษาศาลฎีกาเรื่อง
ครอบครัวมรดก เป็นเวลา ๑๒ ปี เป็นผู้พิพากษาศาลฎีกา ๒ ปี เป็นผู้พิพากษาอาวุโสใน
ศาลฎีกา ๘ ปี รวมทั้งการบรรยายที่เนติบัณฑิตยสภาตลอดมาจนปัจจุบัน ได้เห็นปัญหา
เที่ยวกับมรดกหลายประการจึงนำข้อคิดและปัญหามาเรียบเรียงในคำอธิบายมรดกAttorney285
ซึ่งครั้งนี้เป็นการพิมพ์ครั้งที่ ๕ เนื่องจากคำอธิบายที่จัดพิมพ์ครั้งที่ ๔ จำหน่ายหมด
โดยการพิมพ์ครั้งนี้ได้แก้ไขการพิมพ์ครั้งที่แล้วที่พิมพ์ผิดพลาดบางประการ และเพิ่ม
ปัญหาที่พบจากคำพิพากษาฎีกาและจากการสอนบางประการ เช่น กรณีบิดาไม่ชอบด้วย
กฎหมายจดทะเบียนสมรสกับมารดาภายหลังจะถือว่าเป็นบิดาชอบด้วยกฎหมายเมื่อได้
(นับแต่เด็กเกิดหรือนับแต่วันจดทะเบียน) การแบ่งปันทรัพย์มรดกโดยเข้าครอบครองเป็น
ส่วนสัตโดยทายาทคนเดียวได้ทรัพย์ทั้งหมดโดยทายาทอื่นไม่ได้ทรัพย์เลยจะถือว่าเป็น
การครอบครองเป็นส่วนสัดหรือไม่ เป็นต้นAttorney285
ผู้เขียนหวังว่า คำอริบายมรดกที่พิมพ์ครั้งนี้จะเป็นประโยชน์แก่นักศึกษาวิชา
กฎหมายมรดกและแก่นักกฎหมายรวมทั้งผู้ประกอบวิชาชีพทางกฎหมายจะนำไปปฏิบัติ
ทางคดีความได้ถูกต้อง ท้ายสุดขอขอบคุณทุกท่านที่สนับสนุนให้เกิดคำอธิบายวิชามรดกนี้
หากมีข้อผิดพลาดในการพิมพ์ ผู้เขียนขออภัยมา ณ ที่นี้
(นายกีรติ กาญจนรินทร์)
อดีตผู้พิพากษาอาวุโสในศาลฎีกา
สารบาญ
Attorney285
ข้อความเบื้องต้น
บทที่ ๑ ความตายก่อให้เกิดมรดก
บทที่ ๒ กองมรดก
กองมรดกได้แก่อะไร
ดอกผลของมรดกเป็นมรดกหรือไม่
มรดกที่เปลี่ยนสภาพไปเป็นทรัพย์สินอื่น
แนวคำพิพากษาฎีกาที่ถือว่าเป็นมรดก
แนวคำพิพากษาฎีกาที่ไม่ถือว่าเป็นมรดก
สิทธิหน้าที่และความรับผิดที่เป็นการเฉพาะตัวไม่เป็นมรดก
เฉพาะตัวโดยสภาพAttorney285
เฉพาะตัวโดยกฎหมาย
บทที่ ๓ การตกทอดของทรัพย์มรดก
มรดกตกทอดไปที่ใด
ความหมายของทายาท
ทายาทตาม ป.พ.พ. คือบุคคลใด
เวลาที่มรดกตกทอดแก่ทายาท
มรดกตกทอดทันทีแต่ไม่เด็ดขาด
บทที่ ๔ ความสามารถและเวลาในการเป็นทายาท
หมวด ๑ ทารกในครรภ์มารดาเป็นทายาท
หมวด ๒ มูลนิธิที่ก่อตั้งขึ้นตามพินัยกรรมเป็นทายาท
หมวด ๓ ทายาทโดยธรรมAttorney285
ลำดับทายาทโดยธรรม
ทายาทโดยธรรมประเภทญาติ
ทายาทโดยธรรมประเภทคู่สมรส
ผู้สืบสันดาน
บุตรที่มีสิทธิรับมรดกอันจะถือว่าเป็นทายาท
บุตรชอบด้วยกฎหมาย
การเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของบิดา
บุตรนอกกฎหมายที่บิดารับรองแล้ว
บุตรบุญธรรม
บิดามารดา
พี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน
ที่น้องร่วมบิดาหรือร่วมมารดาเดียวกัน
ปู่ ย่า ตา ยายAttorney285
ลุง ป้า น้า อา
ข้อสังเกตการตีความมาตรา ๑๖๒๙
คู่สมรส
หมวด ๔ การรับมรดกแทนที่
บทที่ ๕ สิทธิและส่วนแบ่งมรดกของทายาทโดยธรรม
สิทธิและส่วนแบ่งของทายาทโดยธรรมประเภทญาติ
สิทธิและส่วนแบ่งของทายาทโดยธรรมประเภทคู่สมรส
สิทธิและส่วนแบ่งทรัพย์สินระหว่างผู้ตายกับคู่สมรส
สิทธิของคู่สมรสตามสัญญาประกันชีวิต
สิทธิของคู่สมรสที่ได้รับเงินปีAttorney285
บทที่ ๖ การเสียสิทธิในการรับมรดก
การเสียสิทธิในการรับมรดกตามกฎหมายอื่น
การเสียสิทธิในการรับมรดกตาม ป.พ.พ.
ผู้รับบุตรบุญธรรมเรียกทรัพย์สินคืนจากกองมรดกของบุตรบุญธรรม
หมวด ๓ ส่วนที่ ๑ การถูกกำจัดมิให้ได้มรดกเพราะยักย้ายปิดบัง
ผลของการถูกกำจัดมิให้ได้มรดก
ส่วนที่ ๒ การถูกกำจัดมิให้รับมรดกฐานเป็นผู้ไม่สมควร
ส่วนที่ ๓ ผลของการถูกกำจัดมิให้รับมรดก
หมวด ๒ ส่วนที่ ๑ การตัตมิให้รับมรตก
ส่วนที่ ๒ ผลของการถูกตัดมิให้รับมรดก
ส่วนที่ ๓ การถอนการตัดมิให้รับมรดก
หมวด ๓ ส่วนที่ ๑ การสละมรดก
ส่วนที่ ๒ หลักเกณฑ์การสละมรดก
ส่วนที่ ๓ ผลของการสละมรดก
บทที่ ๗ สิทธิของทายาทซึ่งเป็นพระภิกษุ
บทที่ ๘ ทรัพย์สินของพระภิกษุที่มรณภาพ
ทรัพย์สินที่พระภิกษุได้มาระหว่างอยู่ในสมณเพศ
ทรัพย์สินที่พระภิกษุได้มาก่อนอุปสมบทเป็นพระภิกษุ
คำพิพากษาฎีกาเกี่ยวกับทรัพย์สินของพระภิกษุที่มรณภาพ
บทที่ ๔ เข้าหนี้กองมรดกใช้สิทธิเรียกร้องให้ชำระหนี้
บทที่ ๑๐ พินัยกรรมAttorney285
หมวด ๓ ความหมายของพินัยกรรม
หมวด ๒ ลักษณะสำคัญของพินัยกรรม
บทที่ ๑๑ หลักทั่วไปในการทำพินัยกรรม
บทบัญญัติเรื่องทำนิติกรรมนำมาใช้บังคับในเรื่องพินัยกรรม
ความสามารถของผู้ทำพินัยกรรม
ผู้เยาว์Attorney285
บุคคลผู้อยู่ในความปกครอง
คนไร้ความสามารถ
บุคคลเสมือนไร้ความสามารถ
เวลาที่ถือว่าผู้ทำพินัยกรรมมีความสามารถ
หมวด ๑ ประเภทของผู้รับพินัยกรรม
หมวด ๒ ความสามารถของผู้รับพินัยกรรม
หมวติ ๓ คุณสมบัติของผู้รับพินัยกรรม
บุคคลวิกลจริต
บุคครต้องห้ามมิให้เป็นผู้รับพินัยกรรม
๑. ผู้ปกครอง
๒. ผู้เขียนพินัยกรรม
๓. พยานในพินัยกรรม
บทที่ ๑๒ แบบพินัยกรรม
หมวด ๑ พินัยกรรมแบบธรรมดา
การขูด ลบ ตกเติม แก้ไข เปลี่ยนแปลงพินัยกรรม
แบบธรรมดา
หมวด ๒ พินัยกรรมแบบเขียนเองทั้งฉบับ
การพูด ลบ ตกเดิม แก้ไข เปลี่ยนแปลงพินัยกรรม
แบบเขียนเองทั้งฉบับ
หมวด ๓ พินัยกรรมแบบเอกสารฝ่ายเมือง
ส่วนที่ ๑ การทำพินัยกรรมแบบเอกสารฝ่ายเมือง
การชุด ลบ ตกเดิม แก้ไข เปลี่ยนแปลงพินัยกรรม
แบบเอกสารฝ่ายเมือง
ส่วนที่ ๒ การทำพินัยกรรม กสารฝ้ายเมืองนอก
ที่ทำการ
หมวด ๔ พินัยกรรมแบบเอกสารลับ
การขูด ลบ ตกเติม แก้ไข เปลี่ยนแปลงพินัยกรรม
แบบเอกสารลับAttorney285
หมวด ๕ พินัยกรรมแบบทำด้วยวาจา
หมวด ๖ พินัยกรรมแบบทำตาม